نقاشی "عصر عاشورا" زنانگی،‌ و تحول فرهنگی در ادراک مذهبی در ایران معاصر

نویسنده

  • جبار رحمانی استادیار انسانشناسی – پژوهشکده مطالعات فرهنگی واجتماعی
چکیده مقاله:

نقاشی "عصر عاشورا"ی فرشچیان یکی از مهمترین و معروفترین نقاشی‌های دوران مدرن در ایران در زمینه شمایل نگاری مذهبی است. این نقاشی/مینیاتور در دهه 50 شمسی کشیده می‌شود، اما دقیقا دو دهه بعد زمینه‌های عمومیت یافتن و شهرت آن فراهم میشود. در این مقاله تلاش شده به زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی و همچنین ویژگی‌های درونی این مینیاتور که سبب تعویق دو دهه‌ای در شهرت این نقاشی و شهرت فراگیر در بسیاری از فرهنگ‌های شیعی در دهه 70 شمسی شد، پرداخته شود. لذا تلاش شده با روش‌های مردمنگارانه و همچنین مطالعات اسنادی به زمینه‌های فراگیر شدن این مینیاتور با تاکید بر مولفه زنانگی در آن پرداخته شود.  در این نقاشی از لحاظ محتوایی، دال برتر و محوری آن،  حضور یک زن، ‌البته در غیاب مرد اصلی در واقعه عاشور  است. محوریت یافتن یک زن در شمایل نگاری شیعی،‌ یک امر بدیع و مدرن است که در تجربه‌های مدرن ذهن و زبان نقاشی استادفرشچیان و همچنین جامعه ایران در دهه‌های اخیر میتوان سراغ آن را گرفت. به همین سبب این نقاشی و تاریخ فرهنگی آن در دهه‌های اخیر به خوبی گویای تاریخ فرهنگی شیعیان و محوریت یافتن الگوهای جدید بویژه الگوهای زنانه در روایتهای دینی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش توسعه اقتصادی در تحول فرهنگی؛ عصر پساجنگ در ایران

ظهور دولت سازندگی و برنامه تعدیل و توسعه اقتصادی لیبرالی و نیز تحول کالبدی فضای شهری نقطه چرخشی در تاریخ اخیر ایران بود. از سال 1368 به بعد، رشد سخت افزارهای اقتصادی جایگزین رکود دهه شصت شد. زیرساختهای اقتصادی در سطح کشور، از قبیل کارخانه، پالایشگاه، بندر، بزرگراه... نوسازی...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

ارزش‌های انقلاب اسلامی و نظریه‌پردازی (در عصر تحول فرهنگی)

هدف: هدف پژوهش حاضر، شناخت تأثیر وکاربرد ارزش‌های انقلاب اسلامی ایران در نظریه‌پردازی با توجه به دستاوردهای فرهنگی جهانی به منظور احیای تمدن ایرانی- اسلامی و تقویت هویت ایرانی در دوران معاصر بوده است. روش: روش این پژوهش از نوع تحلیلی- تبیینی است و در گروه پژوهشهای نظری راهنمای عمل قرار می‌گیرد. با استفاده از روش تحلیل کیفی ارزشهای انقلاب اسلامی و دستاوردهای فرهنگی جهانی و از طریق کاربرد استدلال...

متن کامل

بررسی نوگرایی نقاشی در ایران معاصر

نقاشی ایران در دهه های بیست تا پنجاه ه . ش پا به عرصه جدیدی گذاشت، که در این راه به دستاوردهای متفاوتی نسبت به سنت های گذشته دست یافت. این موج نو بیشتر در جهت شناخت نوینی در تکنیک و اجرا بود که بعدها این حرکت هنری، هنرنوگرا خوانده شد. هنرمندان بیشتر مشتاق اجرا به شیوه جنبش های آوانگارد غربی بودند و به وجه اجتماعی، تحولات فرهنگی و رمزهای هنر ملی، سنتی و مذهبی کمتر توجه داشتند و این از دلایل عمده...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 26  شماره 1

صفحات  91- 113

تاریخ انتشار 2019-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023